7 tekenen dat overmatig likken bij uw hond op mondproblemen wijst
Team BobioticsInleiding
Wist u dat maar liefst 70 tot 90% van de honden al vóór hun tweede levensjaar tekenen van gingivitis vertoont? Frequent likken van de bek is vaak het eerste subtiele signaal dat er iets mis kan zijn in de mondgezondheid van uw hond. Het is makkelijk om dit gedrag als onschuldig weg te wuiven, maar het kan wijzen op pijn, irritatie of zelfs ernstigere mondproblemen.
In deze blog ontdekt u zeven duidelijke tekenen die laten zien wanneer het likken van de bek echt een reden tot zorg is. U krijgt inzicht in de oorzaken van overmatig likken en leert hoe parodontitis zich ontwikkelt bij honden. We behandelen hoe dierenartsen deze problemen diagnosticeren, welke behandelingen er beschikbaar zijn en hoe u zelf kunt voorkomen dat het gebit van uw hond achteruitgaat. Daarnaast delen we praktische tips om overmatig likken tegen te gaan en zo ongemak bij uw trouwe viervoeter te verminderen. Zo bent u straks beter voorbereid om problemen vroeg te herkennen en tijdig in te grijpen.
7 tekenen dat overmatig likken bij uw hond op mondproblemen wijst
1) Slechte adem
Een aanhoudende, onaangename geur uit de bek wijst op mondproblemen doordat bacteriële afbraak van voedselresten en tandplak deze geur veroorzaakt. U herkent dit door de geur te merken zodra u nadert of wanneer de bek wordt geopend.
2) Zichtbare tandplak of tandsteen
Tandplak is een zachte, witte laag die binnen 48 tot 72 uur verhardt tot gele of bruinige tandsteen. Deze plak veroorzaakt irritatie van het tandvlees en leidt tot ontsteking. U kunt dit herkennen door de snijtanden en kiezen te inspecteren op verkleuring.
3) Bloedend of gezwollen tandvlees
Rood, pijnlijk of bloederig tandvlees langs de tandhalzen is een teken van gingivitis en het vroeg stadium van parodontitis. Dit is herkenbaar aan lichte bloedsporen op kauwsticks of hondenvoer en door het tandvlees zelf te inspecteren.
4) Pijn bij kauwen of verminderde eetlust
Een hond die kauwt aan één kant, voer laat vallen of langzaam eet, geeft aan pijn te ervaren. Ontstoken ligamenten en kaakbot veroorzaken pijn bij druk. Dit gedrag is te herkennen door het eetgedrag en de kauwgewoonten te observeren.
5) Overmatig speekselen
Verhoogde speekselproductie en overmatig kwijlen ontstaan door irritatie van de slijmvliezen veroorzaakt door tandsteen en wondjes in de mond. U herkent dit aan een natte kin, natte kussentjes en speekselvlekken rond de voerbak.
6) Losse of ontbrekende tanden
Wortelverlies door botafbraak bij gevorderde parodontitis leidt tot losse of ontbrekende tanden. Dit duidt op ernstig botverlies en ontsteking. U kunt dit herkennen door lichte druk uit te oefenen op tanden die beweeglijk zijn of door lege ruimtes in het gebit te zien.
7) Gedragsindicatoren zoals smakken en liplikken
Herhaald smakken en het langs de neus halen van de lippen zijn pogingen om ongemak of jeuk te verlichten. Dit gedrag is te herkennen aan frequent herhalen zonder dat er voedselresten aanwezig zijn.
Waarom likt mijn hond zijn bek?
Normaal likgedrag versus overmatig likken
Likken heeft een zelfreinigende functie waarbij kleine voedselresten worden verwijderd en de tong wordt gekoeld. Het omslagpunt naar overmatig likken ligt bij meer dan enkele keren per uur zonder duidelijke aanleiding. Dit is te herkennen door het likken te vergelijken met normale plengpauzes tijdens rust en spelen.
De rol van mondvocht en smaakprikkels
Speeksel fungeert als smaakdrager en helpt bij de detectie van zoute, bittere of zure stoffen. Het mondvocht reguleert de pH en remt bacteriegroei. Wanneer smaakprikkels voortdurende irritatie of residu veroorzaken, kan dit overmatig likken uitlokken.
Likken als signaal van pijn of ongemak
Er is een verband met ontsteking waarbij scherpe prikken ontstaan bij aanraking van de tandhalzen. Kauwpijn door ontsteking van ligamenten en bot kan ook leiden tot likgedrag. Dit is te herkennen wanneer de hond direct na kauwen of spelen met kauwsticks gaat likken.
Ontwikkeling van parodontitis
Plaquevorming en verharding tot calculus
Zachte plaque vormt zich binnen enkele uren en wordt binnen 2 tot 3 dagen verhard tot kalksteen. Deze bestaat uit bacteriën, speekselproteïnen en voedselresten, die permanent aan het tandoppervlak hechten en irritatie veroorzaken.
Immuunrespons en ontsteking van ligament en kaakbot
Immunocellen reageren op bacteriële toxines, waardoor een ontstekingscascade ontstaat. Dit leidt tot afbraak van bindweefsel en activatie van osteoclasten, wat resulteert in botverlies, pocketvorming en losse tanden.
Risicofactoren
Dieet en slechte voeding, zoals zachte brokken en menselijk voedsel met suikers, dragen bij aan parodontitis. Gebrekkige mondverzorging, zoals geen tandenpoetsen en zelden visuele inspectie, verhoogt het risico. Frequent zelflikken zorgt voor extra plaqueverspreiding. Ook gebitskrapte bij kleine en brachycefale rassen belemmert de speekselafvoer.
Rasgevoeligheid
Toy- en kleine rassen zoals Yorkshire Terriers en Chihuahua's hebben vaak nauwe tandstanden. Brachycefale rassen zoals Mopshonden en Boxers hebben een verminderde mondholteruimte. Dit leidt tot een hogere kans op plaque-opbouw en gingivitis.
Diagnose en stadia-indeling van mondproblemen
Tandheelkundig onderzoek bij de dierenarts
De dierenarts voert een visuele inspectie uit waarbij kleurveranderingen, zwellingen en losse tanden worden gecontroleerd. Daarnaast wordt met een sonde de diepte van parodontale pockets gemeten.
Gebruik van röntgenfoto’s voor botverlies
Digitale intra-orale beelden worden gebruikt voor vroege detectie van botverlies. Hierbij wordt de bothoogte rondom de wortels nauwkeurig gemeten.
Belang van anesthesie voor volledig mondonderzoek
Anesthesie zorgt voor volledige toegang tot de achterste kiezen en maakt het onderzoek veiliger en comfortabeler voor de hond, zonder stress of pijn.
Stadia op basis van botverlies
Bij een matige mate van botverlies tot 50% is er oppervlakkige pocketvorming en beperkt botverlies. Ernstige stadia met meer dan 50% botverlies kenmerken zich door diepe pockets en losse wortelblokken, waarbij vaak extracties noodzakelijk zijn.
Koppeling met systemische aandoeningen
Mondproblemen kunnen invloed hebben op andere aandoeningen zoals diabetes, waarbij wondgenezing vertraagd is en de ontstekingsneiging verhoogd. Ook kunnen hartproblemen verergeren door bacteriëmie via parodontale pockets.
Behandelopties per stadium
Milde gingivitis: verbeterde mondhygiëne
Dagelijks tandenpoetsen met hondvriendelijke pasta is essentieel. Het is belangrijk om dit rustig op te bouwen en de hond te belonen om de poetsroutine te visualiseren en te versterken.
Professionele reiniging onder anesthesie
Behandelingen zoals schalen, root planing en polijsten worden uitgevoerd onder lokale of algemene anesthesie, waarbij het risicoprofiel en de leeftijd van de hond worden meegewogen.
Geavanceerde gevallen: extracties en pijnmanagement
Bij losse of pijnlijk aangetaste tanden worden deze verwijderd. Pijnstilling gebeurt volgens protocol met NSAID’s of opioïden.
Kostenoverwegingen
De kosten bestaan uit röntgenonderzoek, procedurekosten voor reiniging en extracties, en nazorg zoals medicatie en controles.
Preventie en onderhoud voor een gezond gebit
Dagelijks tandenpoetsen vanaf zes maanden
Het tandenpoetsen dient één keer per dag te gebeuren, bij voorkeur na de laatste maaltijd. De techniek bestaat uit een zachte borstel die onder een hoek van 45° langs de tandvleesrand wordt gehouden.
Voeding en supplementen
Speciale dental diets hebben een vorm en textuur die een schrapende werking op het gebit hebben. Omega-3 uit Nannochloropsis sp. remt gingivitis en ondersteunt het immuunsysteem.
Dental chews en speelgoed als aanvulling, niet vervanging
Deze worden incidenteel gebruikt naast het tandenpoetsen. Het is belangrijk om te kiezen voor duurzame materialen met voldoende textuur.
Frisse waterbron ter remming van bacteriegroei
Dagelijks vers schoon water geven is noodzakelijk. Eventueel kunnen wateradditieven zonder chemicaliën worden gebruikt.
Regelmatige visuele inspectie door de eigenaar
Wekelijks dient het gebit gecontroleerd te worden op roodheid, zwelling of losse tanden. Afwijkingen moeten worden genoteerd en bij twijfel met de dierenarts worden besproken.
Praktische tips om overmatig likken te verminderen
Monitoren en bijhouden van likpatronen
Het is nuttig een logboek bij te houden waarin frequentie en momenten van likken worden genoteerd. Dit helpt bij patroonherkenning, bijvoorbeeld na eten, spelen of in rust.
Hygiëne rondom speelgoed en kauwsticks
Speelgoed en kauwsticks moeten dagelijks worden afgespoeld en wekelijks worden gedesinfecteerd. Bij slijtage of ruwe randen dienen ze te worden vervangen.
Wanneer direct een dierenarts raadplegen
Bij de eerste tekenen zoals bloed in speeksel, losse tanden of aanhoudende pijnsignalen is het raadzaam een dierenarts te bezoeken. Ook bij een verminderde eetlust die langer dan 48 uur aanhoudt of bij ernstige zwelling is snelle medische aandacht noodzakelijk.
Conclusie: Signalen en Belang van Vroegtijdige Herkenning
Overmatig likken kan duiden op verschillende mondproblemen zoals slechte adem, zichtbaar tandplak of tandsteen, bloedend en gezwollen tandvlees, pijn bij kauwen, overmatig speekselen, losse tanden en veranderend gedrag zoals smakken en liplikken. Deze signalen wijzen stuk voor stuk op ontstekingen, bacteriële irritatie en soms zelfs botverlies in de mondholte van uw hond. Het herkennen van deze tekenen is cruciaal omdat vroeg ingrijpen pijn voorkomt en voorkomt dat de problemen verergeren tot ingewikkelde en kostbare behandelingen.
Praktische Volgende Stappen
Controleer regelmatig het gebit van uw hond op roodheid, zwelling, verkleuring en losse tanden. Let bewust op het likgedrag en de frequentie ervan; een verandering ten opzichte van normaal gedrag kan al reden zijn om alert te zijn. Zorg vanaf jonge leeftijd voor goede mondhygiëne met dagelijks poetsen en ondersteun met geschikte voeding en kauwspeeltjes. Wacht niet te lang bij het signaleren van symptomen, maar raadpleeg tijdig uw dierenarts voor een grondige controle en advies.
Oproep tot Actie voor Uw Hond
Houd de mondgezondheid van uw hond actief in de gaten om ongemak en pijn te voorkomen. Vroege herkenning en ingreep maken het verschil tussen een snelle oplossing en langdurige problemen. Door regelmatig inspecteren en direct actie te ondernemen bij twijfel, draagt u bij aan een langer, gezonder en gelukkiger leven voor uw trouwe viervoeter.